کیست مویی چیست؟
کیست مویی یا سینوس پیلونیدال که در انگلیسی با نام Pilonidal cyst شناخته می شود، یکی از شایع ترین بیماری های نشیمنگاهی در بین جوانان، افراد مسن و به خصوص مردان است. که در اثر برگشتن مو به داخل پوست و رشد آن اتفاق می افتد. اگر کیست مویی درمان نشده باقی بماند، عفونت ایجاد شده و در موارد بسیار حاد می تواند وارد جریان خون شود.
این عارضه در هر قسمتی از پوست می تواند اتفاق بیفتد ولی شایع ترین آن از نوع مقعدی یا همان پایین کمر می باشد. خوشبختانه امروزه با وجود درمان کیست مویی با لیزر؛ هیچ نگرانی در رابطه با این بیماری وجود ندارد چون به صورت قطعی عفونت را از بین می برد.
علائم کیست پیلونیدال
در ابتدا ممکن است به غیر از فرورفتگی کوچک و گودی مانند روی سطح پوست ، علائم قابل توجهی نداشته باشید. با این حال ، هنگامی که کیست آلوده شده و رشد کند، ، به سرعت به یک آبسه مقعدی ( بافت متورم و ملتهب پر از چرک) تبدیل می شود.
در مرحله اولیه فرد فقط یک برآمدگی کوچک مثل تیله پشت خود حس می کند. ولی وقتی بیماری پیشرفت کند، علائم آن نیز متفاوت ظاهر می شوند. نشانه های عفونت شامل موارد زیر هستند:
- تورم و ملتهب شدن کیست
- درد هنگام نشستن یا ایستادن
- قرمز شدن پوست و احساس درد در اطراف ناحیه
- چرک یا تخلیه خون از آبسه
- ایجاد بوی بد و مشمئز کننده
- موهای بیرون زده از ضایعه
- ایجاد بیش از یک کیست سینوسی ، یا سوراخ در پوست
همچنین ممکن است بیمار تب با درجه پایین را نیز تجربه کند. ولی این مورد بسیار کم پیش می آید.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر سریعا به دکتر کیست مویی مراجعه کنید:
- به وجود آمدن هر یک از علائم این بیماری پیش از بروز عفونت
- در صورت تب و لیزر شدید و خروج چرک
- دیدن هرگونه جوش یا آبسه مقعدی بالای شکاف باسن
علت ایجاد کیست مویی کمر
اگرچه علت پزشکی دقیقی ناشی از کیست مویی هنوز مشخص نشده است، اما اعتقاد بر این است که علت آن ترکیبی از:
- تغییر هورمون ها بعد از بلوغ
- رشد مو و اصطکاک ناشی از لباس
- طولانی مدت نشستن
- چاقی مفرط
- عدم رعایت بهداشت
- ژنتیک بدنی
فعالیت هایی که باعث اصطکاک می شوند ، مانند نشستن ، می توانند موهای در حال رشد را در پایین کمر مجبور کنند به زیر پوست برگشته و در آنجا به رشد خود ادامه دهند. بدن این موها را جسم خارجی شناسایی کرده و نسبت به آن واکنش ایمنی نشان می دهد. این پاسخ ایمنی باعث ایجاد کیست های کوچک در اطراف موها می شود. بعضی اوقات ممکن است که کیست یک فرد در زیر پوست او به چند کیست مویی تبدیل شده و عفونت با سرعت بیشتری گسترش پیدا کند.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به کیست مویی هستند؟
برخی از عوامل که می توانند شما بیشتر از بقیه را در معرض ابتلا به کیست های پیلونیدال قرار دهند ، عبارتند از:
- چاقی مزمن
- افزایش ابتلا مردان نسبت به زنان
- ابتلا به مشکلات هورمونی
- محدوده سنی جوانان (کیست های پیلونیدال بیشتر در افراد 20 ساله به وجود می آیند)
- سبک زندگی بدون تحرک و ورزش نکردن
- مشاغلی که نیاز به نشستن طولانی مدت دارند
- موهای سفت یا درشت زائد در بدن
درمان
درمان قطعی کیست مویی با روش های تهاجمی از جمله لیزر درمانی و جراحی امکان پذیر بوده و روشهای دیگر از جمله دارویی، گیاهی و انواع روش های درمان در خانه ممکن است بتوانند از پیشرفت عارضه جلوگیری کنند، ولی به هیچ عنوان آن را برای همیشه از بین نمی برند. در مواردی مشاهده شده است که وضعیت کیست مویی بیماران به دلیل استفاده سرخود از روشهای دارویی بدتر شده است. پس پیشنهاد می شود که اقدام به خود درمانی نکنید.
عوارض کیست مویی
کیست مویی به مرور زمان دردناک تر شده و می تواند نشستن، ایستادن یا راه رفتن طولانی مدت را دشوار کند. که تمام اینها می توانند در کار فرد یا رانندگی او اختلال ایجاد کنند.
برخی از افراد ممکن است به طور دردناکی تجربه عود کیست پس از عمل جراحی باز یا استفاده از روشهای دارویی را داشته باشند که این عارضه نیز از عوارض جراحی به شمار می آید. طبق گزارشی که در سال 2018 در مجله تحقیقات جراحی منتشر شد، عود بیماری پیلونیدال پس از درمان تا 30 درصد است.
علاوه بر این، این کیست های مویی در پوست عفونت سیستمیک و کارسینوم سلول سنگفرشی را افزایش می دهند.
پیشگیری
خوشبختانه با انجام یک سری نکات ساده می توانید از پیش آمدن این عارضه دردناک به خوبی جلوگیری کنید:
- تمیز نگه داشتن ناحیه مقعد و رعایت بهداشت
- پرهیز از نشستن طولانی مدت
- استفاده از لباس ها و لباس زیر های گشاد – دارای بافت الیاف طبیعی
- از بین بردن و تراشیدن مرتب موهای زائد پشت کمر